Żółtawie brązowe blachy izolacyjne z wełny skalnej w ochronie zabytków kulturowych

W ochronie drewnianych konstrukcji starożytnych budowli, płyty z wełny mineralnej są głównie wykorzystywane do ochrony przeciwpożarowej oraz utrzymania stabilnej temperatury i wilgotności. Drewniane elementy starożytnych budowli, takie jak belki, kolumny i łuki kubełkowe, są podatne na zagrożenia pożarowe i wrażliwe na zmiany temperatury i wilgotności otoczenia (drastyczne wahania temperatury i wilgotności mogą powodować kurczenie się i pękanie drewna). W takich przypadkach wybierane są cienkie płyty z wełny mineralnej (o grubości 5-10 mm i gęstości ≤80 kg/m³), przycinane do kształtów pasujących do krzywizny i rozmiaru drewnianych elementów, a ich powierzchnie pokrywane są powłokami ognioodpornymi lub tradycyjnymi farbami (takimi jak olej tungowy i lakier), które pasują do wyglądu starożytnych budowli. Zapobiega to nie tylko bezpośredniemu narażeniu płyt z wełny mineralnej na wpływ na styl starożytnych budowli, ale także blokuje rozprzestrzenianie się płomieni dzięki ich klasie A niepalności, chroniąc drewniane elementy przed uszkodzeniami spowodowanymi przypadkowymi źródłami ognia (takimi jak otwarty ogień z rytuałów ofiarnych i awarie elektryczne). Jednocześnie niska przewodność cieplna płyt z wełny mineralnej może spowolnić wpływ temperatury i wilgotności zewnętrznej na drewniane elementy, zmniejszając deformację drewna spowodowaną naprzemiennymi warunkami suchymi i wilgotnymi oraz pomagając przedłużyć żywotność drewnianych konstrukcji.​

 Właściwości odporności na wilgoć i izolacji termicznej

Do regulacji środowiska zabytków kamiennych, takich jak świątynie grotowe i malowidła ścienne, płyty z wełny mineralnej mogą być używane jako ukryte materiały termoizolacyjne i odporne na wilgoć. Świątynie grotowe znajdują się głównie w ciałach górskich, a ich wewnętrzne środowisko jest łatwo narażone na infiltrację wody deszczowej i zmiany temperatury, co prowadzi do problemów takich jak łuszczenie się malowideł ściennych, odpadanie pigmentu i wietrzenie skał. Podczas budowy płyty z wełny mineralnej są przetwarzane na bloki, które pasują do wewnętrznych ścian skalnych grot i układane między ścianami skalnymi a warstwą ochronną (taką jak oddychająca folia ochronna z kamienia), tworząc ukrytą warstwę termoizolacyjną i odporną na wilgoć. Ich porowata struktura może wchłaniać niewielką ilość przesiąkającej wilgoci, zapobiegając bezpośredniemu kontaktowi wody z malowidłami ściennymi lub skałami; ich niska przewodność cieplna może utrzymywać stabilną temperaturę wewnątrz grot, zmniejszając skroploną wodę spowodowaną różnicami temperatur i obniżając ryzyko wietrzenia zabytków kamiennych i uszkodzenia malowideł ściennych. Dodatkowo, płyty z wełny mineralnej mają silną obojętność chemiczną i nie uwalniają szkodliwych substancji, które mogłyby zanieczyścić powierzchnię zabytków kultury.​

Amortyzacja i ochrona

W wystawach, ekspozycjach i tymczasowej ochronie zabytków kultury, płyty z wełny mineralnej mogą służyć jako niestandardowe materiały amortyzujące i ochronne. W przypadku zabytków kultury, które wymagają tymczasowego transportu i wystawienia (takich jak artefakty z brązu i ceramika), można wykonać niestandardowe moduły amortyzacyjne z wełny mineralnej zgodnie z kształtem zabytków kultury, owinięte wokół zewnętrznej części relikwii lub wypełnione w szczelinach stojaków wystawowych. Ich miękka tekstura może zapobiec uszkodzeniom zabytków kultury przez kolizje podczas transportu i wystawy, a ich stabilność chemiczna zapewnia brak reakcji z powierzchnią zabytków kultury. W przypadku tymczasowej izolacji przeciwpożarowej podczas renowacji starożytnych budowli (takich jak oddzielenie między obszarami odrestaurowanymi i nieodrestaurowanymi), lekkie płyty z wełny mineralnej mogą być używane do budowy tymczasowych ścian działowych. Te przegrody nie tylko pełnią rolę ochrony przeciwpożarowej, ale także są łatwe do demontażu bez powodowania uszkodzeń głównego korpusu starożytnych budowli, zgodnie z wymaganiem „odwracalności” w ochronie zabytków kultury.​

Podsumowując, sedno zastosowań płyt z wełny mineralnej w dziedzinie ochrony zabytków kultury polega na precyzyjnym dopasowaniu ich właściwości do potrzeb ochrony zabytków kultury. Bez uszkadzania głównego korpusu i stylu zabytków kultury, zapewniają one funkcje takie jak ochrona przeciwpożarowa, regulacja temperatury i wilgotności oraz ochrona amortyzacyjna, co czyni je ważnym materiałem pomocniczym do równoważenia „bezpieczeństwa” i „ochrony” w ochronie zabytków kultury.